สร้างนิสัย

1. “การสร้างนิสัย” คือ

     การสร้างนิสัยให้ปฏิบัติตามกฎระเบียบของสถานปฏิบัติงาน  เป้าหมายคือคน   กุญแจของความสำเร็จของ

     ５ ส.  หัวข้อ “Visual Control” ที่ได้มาโดยผ่านกิจกรรม ５ ส. ได้มีการปฏิบัติตามอย่างถูกต้องหรือไม่？

2. หลักการกฎเกณฑ์ของการสร้างนิสัย

    （１）　ประกาศเกณฑ์การกระทำที่พึงปฏิบัติตาม

                    ประกาศกฎระเบียบของบริษัท สถานปฏิบัติงานให้ทุกคนได้รับรู้

    （２）　พัฒนาบุคลากรที่สามารถปฏิบัติตามกฎระเบียบได้

                     ชี้แนะและฝึกอบรมเกณฑ์การกระทำที่ต้องปฏิบัติตามอย่างต่อเนื่อง เพื่อเปลี่ยนนิสัย 

                     พัฒนาบุคลากรที่มีการสร้างนิสัยที่ดี

3. ทำไมต้องสร้างนิสัย

    （１）ความสับสนระหว่างลัทธิปัจเจกนิยมกับลัทธิอัตนิยม

              ในท่ามกลางความเปลี่ยนแปลงของสิ่งแวดล้อม มีคนไม่ปฏิบัติตามกฎระเบียบและมารยาทของสังคมมากขึ้น

• • อัตนิยมคือการที่คิดว่าขอให้ตัวเองดีเป็นพอ  ไม่สามารถจะทำให้ตัวเองอยู่ในกฎระเบียบได้  ไม่เข้าใจว่ามนุษย์เราอยู่คนเดียวไม่ได้
  • ปัจเจกนิยมคือคนที่เข้าใจในสิทธิและหน้าที่ของตัวเอง  “อยู่ในความดูแลของคนอื่น” และ “ดูแลคนอื่น” ด้วย

    （２）ปรับทิศทางของพนักงานทุกคนให้ตรงกัน

                 เพื่อให้เกิดผลกำไร ไม่ว่าบริษัทจะกำหนดนโยบาย กฎเกณฑ์สูงส่งแค่ไหน  แต่ถ้าไม่สามารถดำเนินการและปฏิบัติตามได้ ก็ไม่เกิดคุณค่าอันใด  กลับจะทำให้เกิดมุดะเสียอีก จำเป็นต้องมีการอบรมเพื่อให้ผลประโยชน์ของบุคคลกับผลประโยชน์ของบริษัทตรงกัน

    （３）ปฏิรูปวัฒนธรรมองค์กร

               ค่านิยมของคนมีความหลากหลายมากขึ้น  เพื่อสร้างวัฒนธรรมองค์กรที่ดีสำหรับบริษัทจำเป็นต้องพัฒนาบุคลากรแบบไหน  ในการพัฒนาบุคลากรการสร้างนิสัยเป็นสิ่งสำคัญ

4. แนวคิดพื้นฐานของการสร้างนิสัย

    （１）กรณีที่ไม่สามารถปฏิบัติตามกฎระเบียบได้

                ทำไมถึงปฏิบัติตามไม่ได้  ใช้เวลาในการตรวจเช็คมากเกินไป หรือว่าทำได้ลำบาก

                              ↓

                พิจารณาว่าสามารถไคเซ็นให้ตรวจเช็คได้ง่ายขึ้นได้หรือไม่

                สิ่งสำคัญคือ การสร้างเกณฑ์การดำเนินการที่ไม่ว่าใครก็สามารถปฏิบัติตามได้อย่างง่ายดาย

   （２）ทำให้มองเห็นกฎระเบียบ

                ลิสต์รายการกฎระเบียบที่ตนเองปฏิบัติตามได้ยาก  กฎระเบียบที่คนไม่ปฏิบัติตามเป็นจำนวนมากออกมาให้หมด

                               ↓

                คิดว่าทำไมจึงไม่สามารถปฏิบัติตามได้  ถกกันว่าทำอย่างไรทุกคนจึงจะปฏิบัติตามได้

                               ↓

                ” Visual Control”

5. Check Point ของการสร้างนิสัย

     （１）มีการตรวจเช็คตามที่กำหนดทุกวันอย่างแน่นอนหรือไม่

     （２）การสอนการปฏิบัติงาน การรายงาน มีการดำเนินการได้อย่างถูกเวลาและเหมาะสมหรือไม่

     （３）มีการสวมใส่อุปกรณ์ความปลอดภัยส่วนบุคคลตามที่กำหนดหรือไม่

     （４）สวมหมวก ติดป้ายชื่อ เป็นต้น ได้อย่างถูกต้องหรือไม่

     （５）รวมพลกันอย่างแน่นอนเมื่อถึงเวลาที่กำหนดหรือไม่

6. เกณฑ์การกระทำที่พึงปฏิบัติตาม

     （１）หัวข้อ

                 １）ประกาศการแบ่งความรับผิดชอบ

                 ２）ประกาศแนวทางการกระทำ

                 ３）สร้างมาตรฐาน

                          ・วิธีการทำความสะอาด (5 นาที 5 ส.)

                          ・วิธีการตีเส้นขาว

                          ・วิธีการทักทาย

                          ・การแต่งกาย

                          ・การแสดงจุดหมายปลายทาง

                          ・วิธีการวางรองเท้าสลิปเปอร์

                ４）การจัดทำ One Point Lesson (มากกว่า 1 เรื่องต่อคน)

   （２）การดูแลการแต่งกาย

                หมวกนิรภัย  แว่นตานิรภัย  ที่อุดหู  แบบฟอร์มชุดทำงาน  รองเท้านิรภัย

    （３）ตัวอย่างเนื้อหาการสร้างนิสัย

               １）ตรวจเช็คการแต่งกาย

　　　           ป้ายชื่อ แว่นตานิรภัย รองเท้านิรภัย เป็นต้น

              ２）พื้น

• • • มีของตกหล่น มีขยะฝุ่นผงเก็บทันที  มีน้ำ น้ำมัน ให้เช็ดออก
    • เก็บกวาดสิ่งสกปรก (ก้นบุหรี่ ที่สูบบุหรี่)  ของไม่ใช้แล้ว
    • แก้ไขสิ่งที่ล้ำออกจากเขตที่เฉพาะให้ถูกต้อง  เส้นขาว (ระบบแบ่งความรับผิดชอบ)

  ３）เครื่องจักรอุปกรณ์

• • • ใช้ผ้าเช็ดรอยเปรอะเปื้อนของจุดสำคัญของเครื่องจักรอยู่เสมอ
    • ตรวจเช็คจุดหล่อลื่น  ถ้าผิดปกติให้แก้ไข

 ４）ทำที่วางจิ๊กเครื่องมือให้สะดวก

 ５）จัดการฝุ่นและสิ่งสกปรกของป้ายประกาศ ป้ายแสดง

 ６）ดูแลป้าย สติ๊กเกอร์ เทปที่ลอกล่อน ขาดชำรุด

 ７）ทำความสะอาด

• • • ทิ้งขยะลงในถังขยะ  ดำเนินการ 5 นาที 5 ส. และการประกวด 5 ส.

7. นิ้วชี้ปากย้ำ

    （１）ตรวจเช็คเครื่องแต่งกาย

• • • ป้ายชื่อ

   （２）เก็บขยะที่ตกหล่นอยู่บนพื้น

    （３）โต๊ะ ตู้ ตู้เซฟ

• • • ถ้าล้ำออกนอกเขตให้แก้ไข
    • สะสางของที่ไม่จำเป็นออกในลิ้นชัก
    • เก็บกวาดของที่ไม่จำเป็นที่วางอยู่ข้างบนหรือที่รอบ ๆ

  （４）ป้ายประกาศ

• • • ป้าย สติ๊กเกอร์ เทป หรือการแสดงที่ลอกล่อน ชำรุด ให้แก้ไข
    • ไม่วางของเก่าเอาไว้

   （５）ตรวจเช็คจำนวนวัสดุสิ้นเปลือง

   （６）วิธีการทักทาย

   （７）แสดงจุดหมายปลายทาง

   （８）เวลาประชุม

   （９）จัดการเอกสารภายในวันเดียว

• • • สร้างคนที่สามารถปฏิบัติตามกฎระเบียบได้ด้วยการฝึกอบรมซ้ำหลายครั้ง

8. ตัวอย่างการฝึกอบรม

      １）กำหนดหัวข้อเกณฑ์การกระทำของแต่ละสถานปฏิบัติงาน

• • • การแข่งขัน ５ ส.
    • กิจกรรมทักทาย
    • เดือนแห่ง ５ ส.
    • การฝึกอบรมในบางหัวข้อซ้ำหลายครั้ง

     ２）สร้างเกณฑ์การกระทำที่สามารถปฏิบัติตามได้

• • • ทุกคนร่วมกันจัดทำ One Point Lesson
    • ลองดูว่าสามารถทำได้โดยไม่ฝืน

     ３）ฝึกอบรมซ้ำแล้วซ้ำอีก

• • • อบรมจนกว่าทุกคนจะสามารถทำได้อย่างแน่นอน

     ４）ฝึกอบรมพนักงานใหม่

            （１）ติดตามอย่างจริงจัง

                    １）ทุกคนติดตามการดำเนินการด้วยความเอื้อเฟื้อ คิดถึงคนอื่น

• • • • ติด Tag อย่างกระตือรือร้น
      • แสดงจุดหมายปลายทาง

                     ２）ประกาศจำนวนครั้งที่มีการฝ่าฝืน

            （２）เวร ５ ส.ไอเดียให้เวรดูจากที่ไหนก็รู้ได้

เรียบเรียงโดย  อาจารย์ณรงค์เกียรติ  นักสอน
ที่ปรึกษา TPM-JIPM