3.3 Autonomous Management และกิจกรรมไคเซ็น ใน TPM เราจะกำหนดโจทย์หรือหัวเรื่องที่ต้องบรรลุในปีนี้ จากเป้าหมายเบื้องบนของสถานที่ทำงาน แล้วแสดงออกมาให้เห็น เช่น บน Activity Board ถ้าหัวเรื่องกิจกรรมเป็นสิ่งที่แก้ไขได้ยากเมื่อยังทำเป็นส่วนหนึ่งของ Daily Management และหวังผลลัพธ์ไม่ได้ ก็จำเป็นทำกิจกรรมไคเซ็นเพื่อมีมาตรการแก้ไข ในการสร้างมาตรการ ต้องทำให้สาเหตุที่แท้จริงที่อยู่เบื้องหลังชัดเจน เพื่อการนี้ เราจะไม่อาศัยความสามารถในการจัดการที่ต้องพึ่งเคล็ด-ประสบการณ์เก่า ๆ แต่ต้องการความสามารถในการลิสต์ปัจจัย ตามไคเซ็นสตอรี่ที่มีเหตุมีผล ตามข้อเท็จจริงและระบบ และยังสามารถพิสูจน์ได้ด้วย ด้วยเหตุนี้ กิจกรรมไคเซ็น จึงเป็นการหาปัจจัยที่ไม่เพียงพอในกิจกรรม Maintain แล้วทำการไคเซ็น สร้างมาตรการ ในที่นี้ เราจะเรียก “ความสามารถในการวิเคราะห์ปัจจัย” “ความสามารถในการทำไคเซ็น” และ“ความสามารถในการกำหนดเงื่อนไข” ว่าเป็น ความสามารถ 3 ประการที่จำเป็นในกิจกรรมไคเซ็น ในสถานที่ทำงานที่เป็น Autonomous Management ก็คือ สถานที่ทำงานที่มีฟังก์ชั่นทั้งสอง คือ Maintain และไคเซ็น อีกทั้ง ใน Step 7 ซึ่งเป็น […]
3. Quality Maintenance และ Autonomous Management 3.2 Daily Management และ Autonomous Maintenance
3.2 Daily Management และ Autonomous Maintenance หนึ่งในการทำ Daily Management เพื่อบรรลุเป้าหมายงานในที่ทำงาน ก็คือกิจกรรม Autonomous Maintenance กิจกรรม Autonomous Maintenance เป็นกิจกรรมของโอเปอเรเตอร์เพื่อ “ปกป้องเครื่องจักรของตัวเองด้วยตัวเอง” (1) Step 1: การทำความสะอาดเบื้องต้น ด้วยการทำความสะอาดสถานที่ทำงาน หรือเครื่องจักรอย่างจริงจัง ทำให้ค้นพบสิ่งผิดปกติ หรือข้อบกพร่อง อย่างเช่นการเปื้อนน้ำมัน หรือสกรูหลวม ได้ แล้วติด tag >>ค้นพบสิ่งผิดปกติ และสิ่งที่จัดการได้ด้วยพวกตนเองก็จัดการแก้ไข (ปลด tag) >> ฟื้นสภาพ (2) Step 2: มาตรการต่อแหล่งต้นตอ จุดที่ยาก ถึงทำความสะอาดหลายครั้งแล้วก็ยังสกปรกอีก ถึงจะฟื้นสภาพแล้วก็ยังกลับไปเป็นสภาพเดิม น่ารำคาญ และเสียเวลา สิ่งเหล่านี้เราจะมามีมาตรการต่อแหล่งต้นตอ จุดที่ยากกัน >> ไคเซ็นเงื่อนไข (ไคเซ็นให้ปฏิบัติตามได้ง่าย) (3) Step 3: จัดการมาตรฐานชั่วคราวของการบำรุงรักษาด้วยตนเอง […]
3. Quality Maintenance และ Autonomous Management 3.1 กิจกรรม Maintain และกิจกรรมไคเซ็น
งานประจำวันของพวกเราดำเนินการอยู่ในระบบ “Daily Management” Daily Management ไม่ใช่การเปลี่ยนแปลงคุณภาพ-ปริมาณของงาน แต่เป็นการบรรลุเป้าหมา ยของงาน ด้วยวิธีการทำงานแบบดั้งเดิม และภายใต้กติกาเดียวกัน สิ่งนี้จึงเรียกว่า เป็น “กิจกรรม Maintain” แต่เมื่อมีความเข้มงวดกับความแม่นยำของผลิตภัณฑ์มากขึ้น เป้าหมายการผลิตก็เปลี่ยนแปลงไปอย่างมาก กรณีที่เกิดการเปลี่ยนแปลงเป้าหมายงานอย่างมาก จะทำให้วิธีการทำงานแบบเดิมรับมือไม่ไหว ในกรณีเช่นนี้ จำเป็นต้องมีการกำหนดเป้าหมายหรือวิธีการทำงานที่เชื่อมโยงกับเป้าหมายใหญ่ของงาน และเพื่อให้บรรลุเป้าหมายที่กำหนดขึ้นใหม่นั้น จำเป็นต้องมีการไคเซ็นต่าง ๆ และสร้างเกณฑ์มาตรฐานเพื่อรักษาประสิทธิผลนั้นไว้อย่างต่อเนื่อง สิ่งนี้เรียกว่า “กิจกรรมไคเซ็น” กิจกรรม Maintain ก็คือ (1) ถ้ามีข้อบกพร่อง (ค้นพบ) (2) ฟื้นสภาพข้อบกพร่อง (3) ไคเซ็นเงื่อนไข (วิธีการทำงาน) ให้ปฏิบัติตามได้ง่าย (4) Maintain-ควบคุมเงื่อนไข (วิธีการทำงาน) นั้น และกิจกรรมไคเซ็นก็คือ (1) ค้นหาปัจจัยใหม่ ๆ (2) ทำการไคเซ็น สร้างมาตรการ (3) สร้างเกณฑ์มาตรฐานเพื่อรักษาประสิทธิผลนั้นได้อย่างต่อเนื่อง ■ ผังที่ 2-5 แนวคิดในการทำ […]
2.1 QM Matrix คืออะไร
2.1 QM Matrix คืออะไร ในการกำหนดเงื่อนไข ควบคุมเงื่อนไข หากมีเครื่องมือที่จะสะสางความสัมพันธ์ของคุณภาพของผลิตภัณฑ์ และเงื่อนไขที่ทำให้ของเสียเป็นศูนย์ได้ก็จะสะดวก หนึ่งในนั้นก็คือ QM Matrix (ตารางประเมินระดับการรับประกันคุณภาพ) หรือบางทีก็เรียกว่า Quality Maintenance Matrix Concept ของ QM Matrix ก็ดังแสดงไว้ในผังที่ 2-4 เป็นการใช้สัญลักษณ์ 〇 ในผัง Matrix เพื่อเปรียบเทียบเงื่อนไข 4M (หัวข้อตรวจเช็ค) ซึ่งเป็นเชิงสาเหตุ ที่เกี่ยวเนื่องกับคุณลักษณะทางคุณภาพต่าง ๆ ที่ต้องการจากผลิตภัณฑ์ และการ Built in คุณภาพนั้น อีกทั้งยังสามารถจัดเตรียม QM Matrix แบ่งตามแต่ละผลิตภัณฑ์ หรือแต่ละกระบวนการได้ ปริมาณและคุณภาพที่ดีของ QM Matrix จะเป็นการแสดงถึงความแพร่หลายของกิจกรรม QM ที่มุ่งจะทำให้ของเสียเป็นศูนย์ เคลมเป็นศูนย์ ■ ตารางที่ 2-1 ตัวอย่างคุณลักษณะทางคุณภาพ และหัวข้อตรวจเช็ค ■ […]
บทที่ 2 กลไกไม่ให้เกิดของเสีย Quality Maintenance
1. แนวคิดของ Quality Maintenance 1.1 ขั้นตอนของ Quality Maintenance ในหน้างานการผลิต เราต้องผลิตผลิตภัณฑ์ด้วยคุณภาพที่ลูกค้าหรือกระบวนการถัดไปต้องการ นั่นก็คือ ขั้นตอนของ Quality Maintenance ในการดำเนินระบบเพื่อรับประกันคุณภาพในเชิงผลลัพธ์ จะเป็นดังขั้นตอน (1) – (5) ต่อไปนี้ โดยทั่วไป เพื่อผลิตผลิตภัณฑ์ จะมีความเกี่ยวข้องกับเงื่อนไขหลากหลาย เช่น อุณหภูมิ แรงดัน แต่ในที่นี้ จะอธิบายตัวอย่างเงื่อนไขตัวหนึ่ง คืออุณหภูมิของอุปกรณ์ ตัวอย่าง ►►อุณหภูมิของอุปกรณ์ กำหนดเงื่อนไข ของเสียเป็นศูนย์ ก่อนอื่น กำหนดค่าอุณหภูมิเพื่อผลิตผลิตภัณฑ์ที่มีของเสียเป็นศูนย์ เพื่อการนี้ จำเป็นต้องค้นหา สเปก คู่มือของที่ทำงาน รวบรวมเอกสาร เช่น มาตรฐานเทคโนโลยี ทำให้รู้ว่าต้องกำหนดให้อุณหภูมิเครื่องจักรต่ำกว่า 80˚C ตรวจเช็ค-ตรวจวัดเงื่อนไขตามเวลา ต่อจากนั้น ให้ทำการตรวจเช็ค-ตรวจวัดสภาพของอุณหภูมิของอุปกรณ์ ในการนี้ ต้องกำหนดรอบ ความถี่ของการตรวจเช็ค และวิธีตรวจวัดให้ดี แล้วดำเนินการตรวจเช็ครายวัน หรือตรวจเช็คเป็นประจำ รักษาเงื่อนไขให้อยู่ภายในค่าเกณฑ์ จากการตรวจเช็ครายวัน […]
2. การบำรุงรักษาคุณภาพ (Quality Maintenance)
2. การบำรุงรักษาคุณภาพ (Quality Maintenance) 2.1 จุดควบคุมคืออะไร พวกเรามีการควบคุมสภาพของหน้างานการผลิตด้วยหัวข้อต่าง ๆ สิ่งเหล่านี้เรียกว่า จุดควบคุม ตัวอย่างเด่น ๆ ก็เช่น คุณภาพของผลิตภัณฑ์ จุดควบคุม แบ่งใหญ่ ๆ ได้เป็น 2 อย่างคือ 1.หัวข้อควบคุมที่ใช้เช็คคุณภาพผลิตภัณฑ์ที่เสร็จแล้ว (เชิงผลลัพธ์) เช่น ขนาดผลิตภัณฑ์ 2.หัวข้อตรวจเช็คที่ใช้เช็คเงื่อนไขเพื่อการ built in คุณภาพในผลิตภัณฑ์ เช่น เงื่อนไขอุณหภูมิเครื่องจักร กิจกรรมป้องกันการหลุดรอดด้วยการ ตรวจสอบก่อนจ่ายของ ซึ่งทำเป็นงานการควบคุมคุณภาพ เนื่องจากเป็นหัวข้อควบคุมต่อผล “ที่เสร็จออกมาแล้ว” ส่วนใหญ่จึงเป็นการควบคุมตามหลัง ทำให้ไม่สามารถมีมาตรการได้อย่างรวดเร็ว หรือทำให้เกิดค่าใช้จ่ายที่เป็นมูดะ และ loss ดังนั้น กิจกรรมเพื่อให้ของเสียด้านคุณภาพเป็นศูนย์ สิ่งสำคัญคือต้องเปลี่ยนจากการควบคุมเชิงผลแบบนั้น สู่การควบคุมหัวข้อการตรวจเช็คซึ่งเป็นการควบคุมเชิงสาเหตุ ที่จะต้องมองเห็นความเปลี่ยนแปลงของ หลักการ-กฎเกณฑ์ของการแปรรูป 2.2 สเปกคุณภาพ สเปกคุณภาพของผลิตภัณฑ์ที่ได้อธิบายมา ปกติจะแบ่งได้เป็น 3 (สเปกผลิตภัณฑ์ สเปกการตรวจสอบ สเปกการผลิต) สเปกเหล่านี้มีความสัมพันธ์กันดังผังที่ […]
บทที่ 1 ทำไมถึงต้องบำรุงรักษาคุณภาพ (Quality Maintenance) 1. ของเสียด้านคุณภาพคืออะไร
1. ของเสียด้านคุณภาพคืออะไร 1.1 ปัญหาต่าง ๆ ในปัจจุบัน ในที่ทำงานของพวกเรา มีปัญหาต่าง ๆ หลากหลายมากมาย และระดับของปัญหาก็มีต่าง ๆ นานา สิ่งสำคัญคือการ “สังเกตเห็นปัญหาว่าเป็นปัญหา” ทุกคนคงเคยคิดแบบนี้อย่างน้อยสักครั้งหนึ่งใช่ไหม โดยเฉพาะปัญหาเรื่องคุณภาพ ไม่ใช่แค่ของเสียด้านฟังก์ชั่นหรือสมรรถนะ แต่ยังรวมถึงปัญหาที่มีผลกระทบต่อภาพรวม เช่น ผลิตภัณฑ์หรือบริการที่ลูกค้าต้องการ อย่างเช่น ราคาหรือกำหนดส่งมอบด้วย 1.2 กระบวนการถัดไปคือลูกค้า คุณภาพของผลิตภัณฑ์ที่พวกเราผลิตขึ้น ไม่ใช่สิ่งที่กำหนดโดยพวกเราซึ่งเป็นผู้ผลิต แต่กำหนดด้วยความต้องการ-needs ของลูกค้า คำว่าลูกค้าไม่ได้ใช้เรียกแค่บริษัทที่ซื้อผลิตภัณฑ์ของเรา ตัวอย่างเช่น ผลิตภัณฑ์ที่พวกเราผลิต ในการจะผลิตจนออกมาเป็นผลิตภัณฑ์ตัวหนึ่ง จะต้องผ่านหลายกระบวนการ และหลายการปฏิบัติงาน ก็อย่าลืมว่ากระบวนการ หรืองานถัดไปของผลิตภัณฑ์ที่พวกเราผลิตขึ้นแล้วส่งให้ไป ก็คือลูกค้าของพวกเราเหมือนกัน ▪ ผังที่ 1-1 สิ่งที่เรียกว่า “คุณภาพ” 1.3 ควบคุมคุณภาพ สิ่งสำคัญที่สุดคือการได้รับการยอมรับในเรื่องคุณภาพของผลิตภัณฑ์ที่ผลิตขึ้น แต่กลับกัน “คุณภาพไม่ดี” คือเป็นอย่างไร สิ่งที่จะกำหนดเป็นตัววัดว่าดี-ไม่ดี ก็คือก้าวแรกของกิจกรรมของเสียเป็นศูนย์ และเป็นพื้นฐานของการควบคุมคุณภาพ ก่อนอื่น ต้องทำความชัดเจนกับคำว่า “คุณภาพ” […]
ตอน 1 เข้าใจง่าย ทำได้แน่นอน การบำรุงรักษาคุณภาพที่ดำเนินการด้วย “Infinite Loop”
“Infinity Loop” เทคนิคนี้ตอนได้ยินครั้งแรก จากการทำกิจกรรม TPM ที่เพิ่งเริ่มต้น รู้สึกว่ามันสดใหม่มาก จากการ maintain สู่การไคเซ็น นั่นก็คือ ก่อนอื่นต้องลองปฏิบัติตามสิ่งที่กำหนด แล้วถ้ายังไม่ดี ก็ต้องลองทบทวนสิ่งที่กำหนด ในสมัยที่ตัวอย่างและข้อมูลยังน้อย ประสบการณ์ที่ต้องต่อสู้ พยายามจะใช้เทคนิคนี้ในบริษัทของตนเอง ก็ได้กลายเป็นพื้นฐานของกิจกรรมไคเซ็น ในตอนนี้ Infinity Loop ทำให้สามารถแก้ไขปัญหาด้านคุณภาพที่มีปัจจัยซับซ้อนหลายตัว ให้คืบหน้าได้อย่างมั่นคง โดยดำเนินการตาม Step ที่ประกอบด้วยกิจกรรมไคเซ็นอันหลากหลาย จึงเชื่อมั่นว่านี่คือเทคนิคที่เข้าใจง่ายมาก ๆ โลกปัจจุบันนี้ เป็นเรื่องธรรมดาที่ต้องการคุณภาพที่ดีของทั้งผลิตภัณฑ์และบริการ ในหน้างานการผลิต เพื่อมุ่งสู่การทำการบำรุงรักษาคุณภาพ (Quality Maintenance) ได้อย่างมั่นคงด้วยการ Built in คุณภาพ หวังว่าความรู้นี้จะเป็นตัวช่วยในการทำกิจกรรมไคเซ็นของทุกท่าน
ตอน 38 (Autonomous Maintenance)Step 7 การบริหารจัดการด้วยตนเองอย่างจริงจัง 6. มาดำเนินการกระตุ้นกลุ่มย่อยให้คึกคักด้วย AM กันเถอะ
กิจกรรม AM ไม่ใช่แค่สร้างผลกำไร หากดำเนินกิจกรรม AM ก่อนอื่น เครื่องจักรและสภาพแวดล้อมของหน้างานจะเปลี่ยน เมื่อเป็นเช่นนั้น การเปลี่ยนแปลงจนถึงความคิดและพฤติกรรมของผู้ปฏิบัติงานก็จะปรากฏให้เห็น บรรยากาศของหน้างานก็จะเปลี่ยนไป นั่นก็คือเป็นการกระตุ้นกลุ่มย่อยให้คึกคัก เราลองมาดูตัวอย่างของบริษัทอื่นเกี่ยวกับ Intangible Results เหล่านี้กัน ● เครื่องจักร หน้างาน คนจะเปลี่ยน ! จิตสำนึกว่า “ตัวเอกของการผลิต คือพวกเราที่ทำงาน” สูงขึ้น ดำเนินการบริหารจัดการงานของตัวเองด้วยตัวเองกันมากขึ้น 7.จำนวนข้อบกพร่องที่ค้นพบโดยรวมสูงถึง 3 แสนรายการ (60 รายการต่อเครื่อง) การจัดการตอนช่วงแรกก็อยู่ที่ 20-30% แต่พอช่วง Step 7 กลุ่มย่อยก็สามารถจัดการได้ถึงมากกว่า 90% (การค้นพบข้อบกพร่อง มีตัวอย่างที่มีพนักงาน 670 คน หาข้อบกพร่องได้ 1.3 ล้านรายการใน 4 ปี) 8.สภาพแวดล้อมของที่ทำงานก็ได้รับการดูแล ผู้มาเยือนก็ประทับใจ 9.จากการมีประสบการณ์ความลำบากของการปฏิบัติตาม ผู้ปฏิบัติงานแต่ละคนจึงเข้าใจความสำคัญของการปกป้องเครื่องจักรด้วยตนเอง ● เปลี่ยนเป็นผู้ปฏิบัติงานที่คิดและทำได้ด้วยตนเอง จากนี้ไป คิดว่าสภาพแวดล้อมของอุตสาหกรรมการผลิตอย่างพวกเราจะยิ่งเข้มงวดขึ้น พวกเราจึงต้องสร้างโครงสร้างระบบของหน้างานที่ไม่ยอมแพ้ต่อสิ่งนั้น […]
ตอน 37 (Autonomous Maintenance)Step 7การบริหารจัดการด้วยตนเองอย่างจริงจัง 5. มาดำเนินการ AM ที่สร้างผลกำไรกันเถิด
– การฟื้นสภาพและไคเซ็นสร้างผลสัมฤทธิ์ ผลสัมฤทธิ์สร้างความยินดีในการบรรลุ – ที่นี้ ด้วยการดำเนินการกิจกรรม AM ดังที่ได้พูดมาจนถึงตรงนี้ จะได้ Tangible Results อย่างไร จะขอยกตัวอย่างของกลุ่มย่อยของบริษัทต่าง ๆ ที่ทำ TPM มาให้ฟัง ● ได้ผลแบบนี้ “เวลาทำความสะอาด-หล่อลื่น-ตรวจเช็ค” ซึ่งดำเนินการโดยมีเป้าหมายภายใน 10 นาที เหลือ 3 นาที “ปริมาณการเติมน้ำมันไฮดรอลิกและสารหล่อลื่น” ของทุกเดือนของสถานที่ทำงาน ได้มีมาตรการป้องกันรั่ว ทำให้จากที่เคยใช้ 50 ลิตรเหลือต่ำกว่า 2 ลิตร (น้ำมันในพิตใต้ดินหายไป) ก่อนดำเนินกิจกรรม “เครื่องขัดข้องกะทันหัน” จากทั่วบริษัทมี 4,106 ครั้งเหลือ 28 ครั้ง กลุ่มย่อยที่ทำ “ขัดข้องเป็นศูนย์-ของเสียเป็นศูนย์” ได้ต่อเนื่องมากกว่า 3 เดือน มีถึง 41 กลุ่มจากกลุ่มย่อยของทั้งบริษัท 342 กลุ่ม เพราะการขัดข้องลดลง “เวลาหยุดไลน์” เหลือเพียง […]